به گزارش گروه تبلیغات آوا؛شبکه های اجتماعی که این روزها بازار داغی در بین مردم و بخصوص جوانان دارد ممکن است سبب بروز افسردگی در کسانی شود که بیش از حد از آنها استفاده می کنند. در واقع زیاده روی در استفاده از تکنولوژی جدید سلامت روان را تهدید می کند و تاثیرات مخربی بر روح و روان کاربران دارد.دراین گزارش با بررسی تحقیقات کارشناسان در دانشگاه های مختلف و همچنین مصاحبه با کارشناس روانشناسی قصد داریم به این معضل بپردازیم.
از وقتی اینترنت به ابزاری ضروری در زندگی مدرن تبدیل شده بسیاری از افراد جامعه به آن وابسته شدهاند. این وابستگی پیامدی ناخوشایند به نام «افسردگی» به همراه داشته است. افسردگی بهعنوان تیر خلاص میتواند سلامت و بهداشت روان جوانان یک جامعه را نشانه گرفته و سلامت اجتماعی را به خطر اندازد. همین امر باعث شده متخصصان و پژوهشگران تحقیقات بسیاری در این زمینه انجام دهند.
از طریق رسانه هایی مانند فیس بوک، توییتر، اینستاگرام و هر وبگاه اجتماعی دیگر هزینه های بازاریابی تا حد چشمگیری کاهش می یابد. محبوبیت روزافزون سایت ها و شبکه های اجتماعی توجه بسیاری را به خود جلب کرده است که به عنوان مناسب ترین و در دسترس ترین وسیله ارتباط مورد استفاده طبقات مختلف اجتماعی است.
برقراری ارتباط با افراد، هر کجا که باشند و در هر زمانی، از طریق این شبکه ها بسیار راحت شده است. شبکه های اجتماعی تقریبا تمام موانع ارتباطی را از میان برداشته اند. یکی از مهم ترین تاثیرات مثبت شبکه های اجتماعی در این راستا ایجاد بستری مناسب برای متحد کردن مردم در جهت رسیدن به اهداف مشخص انسان دوستانه و اجتماعی است. این جنبش ها می توانند تاثیر شگفت انگیز در جامعه داشته باشند. از سوی دیگر نمی توان تاثیرات منفی رسانه ها و شبکه های اجتماعی را نادیده گرفت.
به گزارش گروه تبلیغات آوا، یکی از مهم ترین این تاثیرها اعتیاد به این شبکه هاست. صرف ساعت های بی شمار در این سایت ها و شبکه ها می تواند باعث کاهش تمرکز و توجه شود و به ویژه در نوجوانان سطح انگیزه را بسیار کاهش دهد. افراد معتاد به شبکه های اجتماعی یادگیری دانش کاربردی و تخصص را با تکیه بر فناوری و اینترنت جایگزین می کنند. توجه بیش از حد به شبکه های اجتماعی و دنیای مجازی که در اثر رقابتی ناسالم برای جلب توجه بیشتر انجام می گیرد، کاربران را از دنیای واقعی و اهداف واقعی دور می کند.
از سوی دیگر مطالعات نشان می دهد افرادی که بیش از حد و اعتیادگونه از شبکه های اجتماعی استفاده می کنند، احساسات منفی بیشتری از جمله افسردگی را تجربه می کنند.
کودکان نیز از جمله گروه های آسیب پذیر در برابر تاثیر شبکه های اجتماعی هستند. رسانه های اجتماعی ممکن است محتوای نامناسبی برای کودکان داشته باشند و از نظر روانی به آن ها آسیب بزنند. کودکان همچنین به راحتی توسط سودجویان مورد سوءاستفاده قرار می گیرند. صرف وقت در این شبکه ها نیز کودکان را از مسیر اصلی رشد و آموزش دور می کند.
شبکه های اجتماعی گزینه ای آسان و در دسترس برای ایجاد روابط بیشتر و البته صمیمی تر هستند؛ اما هویت ها در فضای مجازی غیرواقعی اند و روابط واقعی را تحت الشعاع قرار می دهند. این شبکه ها درواقع احساسی نادرست از ارتباط را در افراد ایجاد می کنند. این ارتباط ها کیفیت ارتباط در فضای واقعی را ندارند و سطح احساس در آن ها پایین است.
یکی از این تحقیقات طی 9 ماه در کشور چین انجام شد. بررسی روی تعدادی نوجوان چینی نشان داد، کسانی که به شیوه نامعقولی از اینترنت استفاده میکنند، دو و نیم برابر بیشتر از بقیه در معرض ابتلا به افسردگی شدید قرار دارند.
پژوهشی دیگر نشان میدهد افرادی که در هفته 3 تا 5 بار در اینترنت مطالب مربوط به سلامتی خود را جستوجو میکنند، نشانههای قابل توجهتری از افسردگی را دارا هستند. هر چند این تحقیقات تا حدودی هشداردهنده هستند اما کارشناسان میگویند فقط کاربرانی که به طور نامعقول از اینترنت استفاده میکنند و به آن معتاد شدهاند در معرض افسردگی قرار دارند نه افراد معمولی. یکی از پزشکان بیمارستان «فرندز» در فیلادلفیا، پس از تحقیقات بسیار، دلیل اصلی ابتلا به افسردگی این دسته از کاربران را بیخوابی یا خواب نادرست عنوان میکند. وی میگوید: «بیخوابی در کنار مواردی همچون غذا نخوردن سر وقت، کاهش ارتباطات رودررو با اطرافیان، گوشهگیری و دوری از اجتماع، غرق شدن در بازیها و فانتزیهای دنیای مجازی همگی پیامدهای استفاده بیرویه از اینترنت هستند که زندگی و رفتار فرد را متأثر میکند.»
یکی دیگر از پزشکان خانواده معتقد است: «هر گونه فعالیتی که تعامل افراد را با دیگران، محیط اطراف، رسوم قابل قبول اجتماعی و مسائلی از این قبیل محدود کند منجر به نوعی سندرم محرومیت اجتماعی خواهد شد. این افراد سرانجام دچار نوسانات خُلقی، ضعف در تمرکز، افزایش بیقراری و رفتار پرخاشگرانه احتمالی میشوند به طوری که نمیتوانند با دیگران بخوبی ارتباط برقرار کنند.» امروزه اصطلاح اعتیاد اینترنتی بسیار رایج شده و کمتر کسی دیده میشود که با این اصطلاح ناآشنا باشد، اما آنچه در این بحث اهمیت بالایی دارد توجه بهدلیل این اعتیاد است. عامه مردم «اعتیاد به اینترنت» را بیکاری افراد و علاقه به بازیهای رایانهای میدانند؛ در حالی که با قوت گرفتن «جنگ نرم» (Soft War) از سوی دولتها، دلیل مهمتری برای ایجاد اعتیاد کاربران به وجود آمد. در واقع دولتها با افزایش جذابیت فضای مجازی زمینه جذب کاربران و خوگرفتن آنان با این محیط را به گونه ای مهیا کردهاند که کاربران با بیشترین اعتماد اطلاعات شخصی خود را در این فضا قرار دهند تا کار برای جاسوسان اینترنتی آسان شود و از سوی دیگر خود را نیز در معرض افسردگی قرار میدهند.
یک پژوهشگر اینترنت با اعتقاد به اینکه نسل جدیدی از معتادان به شبکههای اجتماعی در حال پدیدار شدن است میگوید: «روز به روز بر تعداد کاربران شبکههای اجتماعی اینترنت افزوده میشود و مدت زمانی که این افراد در این شبکهها صرف میکنند به میزان قابل ملاحظهای افزایش یافته است و این اخطاری به شهروندان دنیای دیجیتال است که خواسته یا ناخواسته از زندگی واقعی خود فاصله گرفتهاند و به نوعی در دنیای مجازی (Second life) غرق شدهاند.» کاربران هنگام حضور در شبکههای اجتماعی به صورت ناخودآگاه خود را با دیگران مقایسه میکنند یا از اینکه کسی درخواست دوستی آنها را در شبکههای اجتماعی نمیپذیرد ناراحت میشوند و البته تمام این اتفاقات ساده باعث میشود تا احساسات فرد با فضای مجازی بیشتر گره بخورد، به همین دلیل است که برخی از کاربران امروزی به نوعی اختلال موسوم به «افسردگی شبکههای اجتماعی» مبتلا شدهاند.
افسردگی شبکههای اجتماعی اصطلاحی است که این روزها در جوامع غربی مورد استفاده قرار میگیرد و البته پزشکان هنوز موفق نشدهاند که یک تعریف دقیق برای آن ارائه دهند و معیارهایی را به کار گیرند تا مشخص شود این نوع افسردگی چه زمان و با چه شدت و ضعفی در کاربران ایجاد میشود.مرجع رسمی روانپزشکان و کارشناسان حوزه سلامت روانی در امریکا نیز توضیح داده که راهنمای تشخیص دقیق این بیماری هنوز به دست نیامده است و البته برخی مطالعات و آمارها این اختلالات روانی را تأیید میکنند. برخی محققان در بررسیهای جدید خود به این نتیجه رسیدهاند که بین افسردگی و میزان استفاده از اینترنت رابطه مستقیم وجود دارد و البته در مطالعات دیگر آمارهای متفاوت به دست آمده است.
کارشناسان هنوز بدرستی متوجه نشدهاند که شبکههای اجتماعی چگونه باعث بروز افسردگی میشوند و چه نکاتی در سایتهای مختلف وجود دارد که افرادی با زمینههای افسردگی را بیشتر تهدید میکند.با همه این توضیحات، کارشناسان حوزه بهداشت و سلامت روانی با اطمینان کامل به این نتیجه رسیدهاند که کودکان و نوجوانان بیش از دیگر اقشار جامعه از شبکههای اجتماعی و رسانهای تأثیر میپذیرند و این در حالی است که افسردگی مذکور در ن بیشتر از مردان دیده میشود.
درباره این سایت